Kilka wyroków, jedna kara!

Jak należy postąpić, w sytuacji, gdy wobec jednej osoby toczyło się kilka postępowań karnych, które następnie zakończyły się wydaniem kilku wyroków skazujących? Co zrobić, gdy zapadło kilka wyroków i to w dodatku, w których orzeczono kary pozbawiania wolności? Czy zawsze koniecznym będzie „odsiedzenie” wszystkich wyroków jeden po drugim? W takiej sytuacji, z pomocą przychodzi nam instytucja wyroku łącznego.

Czym jest wyrok łączny? Wyrok łączny to nic innego jak orzeczenie sądu, w którym sąd dokonuje swoistego połączenia uprzednio zapadłych wyroków. Co do zasady w wyroku łącznym sąd ma prawo wymierzyć karę w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za dane przestępstwo do ich sumy. Istnieją ograniczenia co do górnej granicy kary wymierzanej w wyroku łącznym, o czym w dalszej części artykułu.  Załóżmy, że Pan  Zbigniew został skazany trzema wyrokami, na kary odpowiednio 6 miesięcy pozbawiania wolności, jednego roku pozbawienia wolności oraz dwóch lat pozbawiania wolności. Granice wyroku łącznego będą zatem określone w oparciu o wyrok przewidujący karę najsurowszą, czyli karę dwóch lat pozbawiania wolności do sumy kar orzeczonych wszystkimi trzema wyrokami, czyli do granicy 3 lat i 6 miesięcy pozbawiania wolności. Jaką karę wymierzy sąd na przedstawionym przykładzie? Ma trzy możliwości:

  1. Dokona zsumowania wszystkich kar, a tym samym wymierzy karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawiania wolności.
  2. Pominie w całości dwie łagodniejsze kary, a tym samym wymierzy karę 2 lat pozbawiania wolności.
  3. Dokona wypośrodkowania, a tym samym wymierzy karę pomiędzy karą 2 lat pozbawiania wolności a karą 3 lat i 6 miesięcy pozbawiania wolności.

Powyżej przedstawione granice, w których sąd orzeka o karze łącznej stanowią jedyną regulacje zawartą w Kodeksie karnym. Oznacza to nic innego, iż sąd orzekający o karze łącznej związany jest tylko jedną, powyżej przedstawioną zasadą. Praktyka sądowa wypracowała pewnego rodzaju własne zasady ustalania wymiaru kary orzekanej w wyroku łącznym.

Jakie są górne granice kary łącznej? Najbardziej popularnymi przypadkami spotykanymi w polskich sądach, są przypadki gdy sąd orzekając karę łączną, nie może przekroczyć 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawiania wolności, z tym że karę pozbawiania wolności orzeka się w miesiącach i latach. Natomiast sąd wymierzając łączną karę grzywny, określa na nowo wysokość stawki dziennej oraz ilość tych stawek, z tym zastrzeżeniem, że nowo ustalona wysokość stawki dziennej nie może przekraczać najwyższej ustalonej poprzednio.

W razie potrzeby lub chęci uzyskania dodatkowych informacji zapraszam do kontaktu. Radca prawny Tomasz Ruman