Kiedy można warunkowo umorzyć postępowanie karne?

Prawo karne określa kary jakie grożą za popełnienie danego przestępstwa. Dla przypomnienia mowa jest o karze grzywny, karze ograniczenia wolności, karze pozbawiania wolności, karze 25 lat pozbawienia wolności i karze dożywotniego pozbawiania wolności. Te trzy wymienione jako ostatnie to kary izolacyjne. Prawo przewiduje, że w niektórych sytuacjach, zamiast wymierzać sprawcy karę, można wobec niego zastosować warunkowe umorzenie postępowania karnego. Kiedy sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne i jakie są warunki zastosowania warunkowego umorzenia postępowania karnego?

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że sąd może zastosować warunkowe umorzenie postępowania, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne oraz że okoliczności jego popełniania nie budzą wątpliwości. Innymi słowy, fakt popełniania przestępstwa musi być oczywisty, jednakże wymierzenie za niego kary byłoby zbyt „dotkliwe”.

Ponadto, aby sąd mógł warunkowo umorzyć postępowanie to sprawca przestępstwa nie może być uprzednio skazany  za przestępstwo umyśle, a jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania karnego, nie będzie naruszać porządku prawnego, a w szczególności nie popełni innego przestępstwa.

Kolejnym warunkiem jaki musi być spełniony , to zagrożenie karą  za dane przestępstwo. Warunkowe umorzenie postępowania może być zastosowane wobec sprawcy, który dopuścił się popełnienia przestępstwa, jednakże takiego, za które grozi kara pozbawiania wolności nie większa niż 5 lat. Nie ma tu zatem znaczenia dolna granica zagrożenia karą.

Na czym polega warunkowe umorzenie postępowania karnego? Sąd wydając wyrok, którym umarza postępowanie karne, nie uznaje sprawcy winnym popełniania przestępstwa, tylko poddaje sprawcę próbie na okres od 1 do 3 lat. Powyższe oznacza, że sprawca w świetle prawa nie jest karany, a sąd warunkowo umarzając postępowanie karne daje sprawcy kredyt zaufania przyjmując, że sprawca ten popełniając przestępstwo złamał prawo ale był to rodzaju „wypadku przy pracy”.  

Czy oprócz okresu próby sąd może orzec coś jeszcze? Zdecydowanie tak. Przede wszystkim sąd obowiązkowo orzeka o naprawieniu ewentualnie powstałej szkody, a w miarę możliwości również obowiązek zadośćuczynienia za doznaną przez pokrzywdzonego krzywdę (o ile taki w sprawie występuje) albo zamiast tego orzeka inne obowiązki przewidziane przez kodeks karny.

W przypadku pytań lub konieczności skorzystania z pomocy obrońcy, który w imieniu osoby podejrzanej będzie mógł podjąć rozmowy lub przystąpić do „negocjacji” z oskarżycielem, zachęcam do kontaktu z moją osobą.