Data zgonu a data znalezienia zwłok. Czy taka różnica ma wpływ na postępowanie spadkowe?
Aby przeprowadzić postępowanie spadkowe wnioskodawca musi legitymować się aktem zgonu osoby zmarłej. Dokładniej rzecz ujmując, gdy osoba umiera wystawiony jest dla niej akt stanu cywilnego, czyli akt zgonu. W omawianym akcie zawiera się informacje między innymi o dacie zgonu i godzinie zgonu. Ma to służyć stwierdzeniu określonego faktu, ale również umożliwić przeprowadzenie postępowania spadkowego po zmarłym. Data i godzina zgonu ma wpływ na krąg spadkobierców, albowiem kolejność zgonów i urodzeń determinuje kolejność dziedziczenia. Innymi słowy, dzięki wyżej wymienionym informacjom, sąd ma możliwość ustalenia jaka osoba dziedziczy bezpośrednio po zmarły, a która nie. Zdarzają się natomiast sytuacje, w którym zamiast wskazania daty i godziny zgonu wpisuje się w akcie zgonu datę i godzinę znalezienia zwłok. Czy w takiej sytuacji możliwym będzie przeprowadzenie postępowania spadkowego?
Niestety nie. Co zatem zrobić? Z pomocą przychodzą nam przepisu ustawy- prawo o aktach stanu cywilnego. Przepisy te umożliwiają zainteresowanemu złożenie do sądu wniosku o ustalenie treści aktu stanu cywilnego, to jest ustalenie treści aktu zgonu osoby zmarłej. Najczęstszymi przypadkami, które mają miejsce są sytuacje, w których zmarły został znaleziony martwy np. we własnym mieszkaniu a nikogo z bliskich przy nim nie było. Nagły zgon nie musiał być podyktowany przewlekłą chorobą. Mogło dość do zawału, pęknięcia tętniaka lub nieszczęśliwego wypadku. Zdarza się, że śmierć bliskiego odkrywana jest przez rodzinę dopiero po paru dniach. W takim przypadkach właśnie, stwierdza się datę i godzinę znalezienia zwłok. Dodatkowo, najprawdopodobniej będzie prowadzone postępowanie nadzorowane przez prokuraturę, albowiem koniecznym będzie ustalenie czy osoby trzecie nie brały udziału lub nie przyczyniły się do śmierci naszego bliskiego. Biegły powołany w ramach postępowania przygotowawczego zobowiązany będzie do udzielenia odpowiedzi na pytanie w zakresie przyczyny śmierci oraz ewentualnego udziału osób trzecich. Taka opinia najczęściej stanowi dowód w postępowaniu o ustalenie treści aktu zgonu. Innymi dowodami mogą być zeznania świadków, których zadaniem będzie opowiedzenie sądowi kiedy ostatni raz widzieli naszego bliskiego żywego. Dopiero po przeprowadzeniu postępowania, w kompetencji sądu jest ustalenie na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego daty i godziny zgonu.
Jeśli zdecydujemy się założyć sprawę spadkową, nie ustalając uprzednio treści aktu zgonu to najprawdopodobniej sąd spadku zawiesi postępowanie do czasu przedłożenia mu „odpowiedniego” aktu zgonu spadkodawcy.