Zwrot wydatków za leczenie oraz pogrzeb
Wiele osób słyszało o możliwości dochodzenia zadośćuczynienia za śmierć osoby najbliższej. Nie każdy natomiast słyszał, że można domagać się odszkodowania za poniesiony koszty leczenia osoby, która zmarła na skutek doznanych obrażeń. Nie każdy również słyszał, że ma prawo domagać się zwrotu kosztów pogrzebu takiej osoby. Kiedy i czego możemy żądać w związku ze śmiercią bliskiego?
Ustawodawca w Kodeksie Cywilnym przewidział także możliwość żądania odszkodowania z tytułu poniesionych kosztów leczenia oraz pogrzebu, czyli zwrotu poniesionych kosztów. Zgodnie z art. 446 par. 1. K.C.. „Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł.”
Przepis ten pozwala zatem dochodzić zwrotu dwojakiego rodzaju kosztów:
- leczenie,
- związanych z organizacją pogrzebu.
Obowiązek zwrotu kosztów leczenia dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy przed śmiercią poszkodowanego podjęto w stosunku do niego czynności lecznicze. Należy przez to rozumieć w szczególności takie wydatki jak postawienie diagnozy, przeprowadzenie terapii i rehabilitacji poszkodowanego. Co istotne, i niestety dla sprawców szkody nie zawsze oczywiste, zakres kosztów objętych obowiązkiem zwrotu nie może ograniczać się wyłącznie do wydatków kompensowanych w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, lecz powinien obejmować koszty działań, podjętych z uzasadnionym – zważywszy na aktualny stan wiedzy medycznej – przekonaniem o spodziewanej poprawie stanu zdrowia poszkodowanego. Za uzasadnione zatem należy uznać żądanie zwrotu kosztów, jakie poszkodowany lub inna osoba poniosła na konsultację u wybitnego specjalisty.
Obowiązek zwrotu kosztów pogrzebu natomiast obejmuje swym zakresem wydatki poniesione zgodnie z lokalnymi i środowiskowymi zwyczajami. A zatem zwrot „nietypowych” dla określonego środowiska kosztów pogrzebu np. przeprowadzenie ceremonii pogrzebowej w Rzymie zamiast w rodzinnej miejscowości dla zmarłego w Polsce, nie może być dochodzony na podstawie wyżej zacytowanego przepisu. Niemniej jednak, pojęcie „kosztów pogrzebu” w orzecznictwie sądów rozumiane jest dość szeroko i obejmuje przygotowanie pogrzebu, samą ceremonię oraz postawienie nagrobku. Co więcej, za uzasadnione tradycjami uważa się także poniesienie kosztów: przygotowania zwłok do pogrzebu i ich dostarczenie na cmentarz, zakup trumny, koszt kremacji zwłok, zakupu miejsca na cmentarzu, postawienia nagrobku, zakup kwiatów i odzieży żałobnej oraz koszty poczęstunku po pogrzebie dla osób bliskich.
Kończąc, należy zwrócić uwagę na jeszcze jedną dość istotną kwestie. Zazwyczaj zwrotu wyżej wymienionych wydatków może żądać osoba najbliższa lub krewni. Tymczasem wedle w/w przepisu krąg uprawnionych nie jest ograniczony do krewnych czy najbliższych. Przeciwnie, zwrotu powyższych kosztów może bowiem żądać każda osoba, która faktycznie je poniosła. Nie ma natomiast znaczenia, czy jest to osoba obca czy spokrewniona ze zmarłym Nie ma też znaczenia czy jest ona jego spadkobiercą. Znaczenie ma tylko to kto dane koszty poniósł. Warto zatem pamiętać o tym, by zachować wszelki rachunki potwierdzające poniesienie danego wydatku.