Kiedy będzie stanowić przestępstwo a kiedy wykroczenie?

Jazda pod wpływem narkotyków może stanowić zarówno przestępstwo jak i wykroczenie.  O rodzaju odpowiedzialności będzie decydowało przede wszystkim stężenie narkotyków w organizmie kierującego pojazdem. A zatem o odpowiedzialności karnej będzie co do zasady decydowała opinia biegłego z zakresu toksykologii, który to będzie określał czy w danym przypadku mieliśmy do czynienia z przestępstwem czy wykroczeniem. To wszystko zaś ma ogromne znaczenie dla określenia skutków prawnych takiego czynu, w szczególności w sferze wymiaru kary.

Samo określenie prowadzenia pojazdu pod wpływem środków odurzających odnosi się do powszechnie znanych środków działających podobnie do alkoholu, które wpływają na układ nerwowy człowieka, co wpływa na jego reakcje i postrzeganie rzeczywistości, takich jak kokaina, marihuana, amfetamina. Obszerna definicja środków odurzających znajduje się w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii.

Aby określić czy prowadzenie pojazdu pod wpływem środków odurzających stanowiło przestępstwo czy wykroczenie znaczenie ma określenie realnego wpływu narkotyków na zachowanie sprawcy, w szczególności w oparciu o toksykologiczne badania krwi (i na ich podstawie wydanie opinii przez biegłego), a także pozostałe środki dowodowe, w szczególności  relacja świadków (w tym zatrzymującego kierowcę funkcjonariusze policji). Niemniej jednak kluczowe znaczenie będą miały badania toksykologiczne i wydana na ich podstawie opinia biegłego. Po określeniu bowiem stężenia narkotyku we krwi, biegły będzie określał czy mamy do czynienia z przestępstwem czy wykroczeniem, przyporządkowując je do sporządzony przez naukowców granic stężenia dane środka odurzającego (i tak np. w przypadku marihuany do 2,5 ng/ml mamy do czynienia z wykroczeniem, zaś powyżej tej granicy w przestępstwem).

Powyższe ma bardzo duże znaczenie z perspektywy wymiaru kary. Gdy bowiem kierowca zostanie uznany za winnego popełnienia przestępstwa, zostanie wobec orzeczony wyższy wymiar kary. W przypadku przestępstwa, Kodeks karny przewiduje karę do 3 lat pozbawienia wolności oraz obligatoryjny obowiązek orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów nie krótszy niż 3 lata. W przypadku zaś wykroczenia jest to „wyłącznie” kara aresztu, bądź grzywny nie niższej niż 2.5000,00 zł oraz obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat.