Jak dokonać podziału majątku wspólnego małżonków? cz. I

Co wchodzi w skład majątku wspólnego?

Na samym wstępie należy wskazać, że zarówno pod względem faktycznym jak i prawnym sprawa o podział majątku wspólnego jest jedną z najbardziej skomplikowanych tzw. spraw działowych w polskim porządku prawnym. Z tego względu co do zasady podział majątku wspólnego jest sprawą dłuższą oraz bardziej skomplikowaną, aniżeli sama sprawa rozwodowa. W tego typu sprawa  w pierwszej kolejności koniecznym jest określenie tego co wchodzi w skład majątku wspólnego (i będzie podlegało podziałowi), a co do osobistego każdego z małżonków, o czym poniżej.

Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Pozostałe składniki tworzą tzw. majątki osobiste każdego z małżonków. Oczywiście małżonkowie mogą zdecydować się na inny ustrój majątkowy małżeński (np. rozdzielność majątkową), niemniej jednak wymaga to dokonania określonej czynności przed lub w trakcie trwania małżeństwa (np. zawarcia umowy).

A zatem podział majątku wspólnego będzie polegał na tym, aby konkretne majątkowe zostały własnością wyłącznie jednego małżonka. Co ważne podział majątku wspólnego może zostać dokonany nie tylko w trakcie rozwodu lub po nim, ale również przed rozwodem. Jakie zaś składniki wchodzą w skład majątku wspólnego i będą podlegały podziałowi? Będą to w szczególności:

1. Pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.
2. Dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków.
3. Środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków.
4. Kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie.
5. Środki zgromadzone na koncie OIPE oraz na subkoncie OIPE każdego z małżonków.

Natomiast w skład majątku osobistego małżonków, który nie będzie podlegał podziałowi wchodzą następujące składniki majątkowe:

1. Przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej.
2. Przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.
3. Prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom.
4. Przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków.
5. Prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie.
6. Przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość.
7. Wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków.
8. Przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków.
9. Prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy.
10. Przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Kiedy natomiast ustaje wspólność majątkowa? Przede wszystkim ustaje w wyniku uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu lub separacji. Ponadto skutek ten występuje również wtedy gdy:

1. Małżonkowie zawierają umowę o rozdzielność majątkową.
2. Jeden z małżonków zostaje ubezwłasnowolniony.
3. Ogłoszono upadłość jednego z małżonków.