Czy jest możliwe?
Osoby upoważnione do otrzymywania alimentów, których jednak nie otrzymują wskutek bezskuteczności egzekucji, mogą liczyć na wsparcie z Funduszu alimentacyjnego. W takiej sytuacji, wobec uprawnionego będą wypłacane świadczenia z Funduszu, które będą przysługiwać do wysokości bieżąco ustalony alimentów, niemniej jednak nie wyższej niż 500,00 zł miesięcznie. Powyższe nie oznacza jednak, iż dłużnik alimentacyjny nie jest zobowiązany do zwrotu wypłaconych świadczeń alimentacyjny, bowiem należności wypłacone z Funduszu alimentacyjnego wraz z odsetkami będą podlegały ściągnięciu w drodze egzekucji. Jednakże dłużnik posiada możliwość odroczenia płatności, rozłożenia jej na raty, a nawet umorzenia zadłużenia.
Umorzenie zadłużenia wskutek skuteczności egzekucji
Zgodnie z regulacjami prawnymi organ właściwy dla dłużnika alimentacyjnego (co do zasady wójt właściwy dla dłużnika) może umorzyć należności w łącznej wysokości:
- 30%, jeżeli egzekucja wobec dłużnika alimentacyjnego jest skuteczna przez okres 3 lat w wysokości miesięcznej nie niższej niż wysokość zasądzonych alimentów.
- 50%, jeżeli egzekucja wobec dłużnika alimentacyjnego jest skuteczna przez okres 5 lat w wysokości miesięcznej nie niższej niż wysokość zasądzonych alimentów.
- 100%, jeżeli egzekucja wobec dłużnika alimentacyjnego jest skuteczna przez okres 7 lat w wysokości miesięcznej nie niższej niż wysokość zasądzonych alimentów.
Regulacja ta ma stanowić instrument zachęcający dłużników do regularnego uiszczania należności alimentacyjnych. Wielkość możliwej do uzyskania ulgi umorzenia będzie zależała od okresu terminowego uiszczania alimentów za pośrednictwem komornika. Do umorzenia może dojść na wskutek wniosku jak i z urzędu.
Wartym podkreślenia jest fakt, iż organ dokonuje umorzenia na mocy decyzji uznaniowej. Oznacza to, że spełnienie wyżej wskazanych przesłanek nie jest równoznaczne z udzieleniem ulgi. Organ, mimo spełnienia przesłanek będzie mógł odmówić umorzenia należności np. przy nagannym zachowaniu dłużnika.
Udzielenie ulgi na wniosek dłużnika
Nadto organ właściwy wierzyciela (co do zasady wójt właściwy dla wierzyciela) może na wniosek dłużnika alimentacyjnego umorzyć należności z tytułu wypłaconych świadczeń z Funduszu alimentacyjnego łącznie z odsetkami w całości lub w części, odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty, uwzględniając sytuację dochodową i rodzinną. W tym przypadku organ, poza umorzeniem, ma możliwość odroczenia terminu płatności oraz rozłożenia należności na raty.
W odróżnieniu od umorzenia wskutek skuteczności egzekucji, to dłużnik jest zmuszony zainicjować procedurę dotyczącą udzielenia konkretnej ulgi, chyba że organ uzyska zgodę strony, co będzie równoznaczne z zastąpieniem wniosku.
Za udzieleniem ulgi z tytułu wypłaconych świadczeń z Funduszu alimentacyjnego musi przemawiać sytuacja rodzinna i dochodowa dłużnika, która musi go odróżniać od innych dłużników alimentacyjnych. W szczególności będą o tym decydowały czynniki obiektywne, na które zobowiązany nie ma wpływu jak np. choroba w rodzinie, niepełnosprawność czy osiąganie dochodów poniżej granicy minimum egzystencji. Zatem decyzja wydana przez organ będzie miała charakter uznaniowy.