Warunkowe umorzenie postępowania albo dobrowolne poddanie się karze – co to takiego ?

 

Sprawy karne to jedne z bardziej popularnych spraw rozpoznawanych przez sądy. Co zrobić aby zaoszczędzić czas i nerwy, w sytuacji gdy z okoliczności sprawy wynika, że nie mamy żadnych szans na uniewinnienie, a tym samym nasza wina nie budzi wątpliwości ? Kodeks Karny przewiduje kilka możliwości szybszego zakończenia postępowania karnego.

Jednym z nich jest warunkowe umorzenie postępowania karnego. Jeśli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności popełnienia czynu nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy przestępstwa, który nie był dotychczas karany za przestępstwo umyślne, jego warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa, możliwym jest właśnie takie zakończenie postępowania karnego. W sytuacji, gdy postępowanie toczy się na etapie postępowania przygotowawczego, wtedy z wnioskiem o warunkowe umorzenie postępowania do sądu występuje prokurator. Nawet gdy do sądu wpłynął akt oskarżenia, to możliwym jest zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego również przez sam sąd, czyli sędziego prowadzącego postępowanie. Pamiętać należy, że aby móc zastosować instytucję warunkowego umorzenia to grożąca sprawy kara nie może być wyższa niż 5 lat pozbawienia wolności.

Innymi sposobami na konsensualne zakończenie postępowania karnego to złożenie przez prokuratora wniosku do sądu o skazanie sprawcy bez przeprowadzania rozprawy. Skazanie bez przeprowadzenia rozprawy często nazywane jest dobrowolnym poddaniem się karze. Dokładnie rzecz ujmując to wniosek o dobrowolne poddanie się karze może złożyć sam oskarżony najpóźniej do końca swojego przesłuchania na rozprawie, chyba że są inni jeszcze oskarżeni, to wtedy złożenie wniosku o dobrowolne poddanie się karze możliwe jest do czasu zakończenia przesłuchania ostatniego oskarżonego. Znacząca różnicą pomiędzy dwoma wyżej wymienionymi instytucjami jest taka, że wniosek o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy można zastosować do sprawcy występku- przestępstwa, którego dolna granica jest niższa niż 3 lata pozbawienia wolności. Postępowanie karne dotyczące przestępstw zagrożonych karą od 3 lat pozbawiania wolności nie mogą być zatem zakończone poprzez uzgodnienie z prokuratorem kary, czyli przy zastosowaniu instytucji skazania bez przeprowadzania rozprawy.

Dobrowolne poddanie się karze, może być natomiast zastosowane do przestępstw, których górna granica nie przekracza 15 lat pozbawienia wolności. Nie liczy się zatem dolne zagrożenie karą, a górna granica grożącej sprawcy kary. Nie zapomnieć należy, że w przypadku dobrowolnego poddania się karze wymagana jest nie tylko zgoda prokuratora, ale także pokrzywdzony należycie powiadomiony o terminie rozprawy oraz pouczony o możliwości zgłoszenia przez oskarżonego takiego wniosku.

Na co należy się zgodzić ? Czy w każdej sprawie warto iść na ugodę ? Jakie są konsekwencje dla sprawcy, który zdecyduje się na porozumienie i prokuratorem ? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć już w innym artykule, a w razie potrzeby zachęcam do kontaktu.